سبد کالای دخانی قاچاق هر روز بزرگتر و متنوع تر می شود

افت شدید تولید مجاز و قانونی انواع تنباکوی مسعل در داخل ، سبد کالای قاچاق دخانی که هر روز بزرگتر و متنوع تر می شود، برآوردی جدید و تکان دهنده از مقدار و ارزش کالای دخانی قاچاق در ایران، آماری جدید از میزان مصرف کالای دخانی ، مافیای دخانیات که زیر بیرق سلامت و بهداشت عملاً مسیرقاچاق را هموار می نماید و سد راه تحول و نوآوری در صنعت برای کاهش میزان آسیب رسانی این کالای زیان آور است، پخش برنامه ای  شبهه انگیز در صدا و سیما علیه صنعت دخانیات و.....  همه و همه در کنار و تحت تأثیر سیاستگذاری ناصحیح و قانون گذاری غیرواقع بینانه که عرصه را بر تولید مجاز داخلی تنگ کرده و آن را در مسیری هدایت کرده که انتهای آن یا بن بست است یا ناگزیر عبور از مرز قانون، موضوعاتی بودند که در این نشست خبری محمد رضا تاجدار مطرح کرد.

به گزارش توتون صنعت محمدرضا تاجدار رئیس هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان کالای دخانی در این نشست ابتدا طی گزارش آماری، مقدار تولید انواع سیگارت در کشور را در طی هشت ماهه سال جاری 53میلیارد و 174 میلیون  نخ اعلام کرد که نسبت به دوره مشابه سال قبل که معادل 45 میلیارد و 99 میلیون نخ بود حدودا 16 درصد افزایش نشان می دهد. اما به گفته ایشان تولید تنباکوی معسل در 8 ماهه سال جاری تنها741 تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که1915 تن بود72 درصد کاهش یافته است.

وی گفت : متأسفانه به دلیل وضع عوارض و مالیات غیرکارشناسی تولید تنباکوی معسل در داخل به شدت آسیب دید و افت کرد، عوارض و مالیات برای انواع تنباکوی معسل با نشان ایرانی 42 درصد و با نشان بین المللی 57 درصد است و نرخ افزایشی سالیانه دارد. علاوه بر این و علی رغم اینکه مالیات و عوارض کالای دخانی، قانون دائمی داشت در قانون بودجه سال قبل به یکباره  بر خلاف لایحه دولت از مالیات جدیدی برای انواع سیگارت و تنباکوی معسل رونمایی شد و مصوب گردید که در مورد تنباکوی معسل بر مبنای وزنی (گرمی) بود و این بند قانونی موقت متأسفانه در قانون «برنامه هفتم پیشرفت» هم ابقاء شد و قرار شد با نرخ افزایشی سالانه بیشتر هم بشود. در حال حاضر برای یک بسته 50 گرمی تنباکوی معسل بیست و چهار هزار و پانصد تومان مالیات وزنی و حدود شش هزار تومان مالیات ارزش افزوده دریافت می‌شود. بنابراین هر بسته پنجاه گرمی تنباکوی معسل معمولی در حال حاضر مشمول بیش از 30 هزار تومان انواع مالیات است که با احتساب بهای تمام شده حداقل باید 40 تا 45 هزارتومان قیمت فروش آن باشد. در حالی که در بازار شاهد تنباکوی 50 گرمی20 هزار تومانی هم هستیم. این ممکن نیست جز از طریق تأمین تقاضای بازار از طریق قاچاق و یا تولیدات غیررسمی و غیرقانونی که مصون از پرداخت هر گونه عوارض و مالیات هستند. با وجود افت شدید میزان تولید داخل تا کمتر از یک دهم نیاز واقعی بازار، شاهدیم  که در بازاری که میزان تقاضا در آن برای تنباکوی معسل 12 هزارتن برآورد می‌شود کمبودی نیست و کالا به وفور یافت می شود! چه اتفاقی افتاده است؟

رئیس هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی افزود: به دلیل همین مالیات ها و عوارض که وضع شد شرکت های معتبری که در برندهای اصلی سرمایه‌گذاری کرده بودند و تولید می‌کردند تعطیل کردند و کشور را ترک کردند و رفتند. اما برندهایشان همچنان در بازار هست. شرکت هایی هم که ماندند یا کاملاً تعطیل کردند یا بخشی هم آنگونه که بازار به ما می گوید دیگر در قالب واحد رسمی خود تولید نمی‌کنند و به شکل دیگر و در جایی دیگر تولید و محصول خود را به صورت غیر رسمی وارد بازار می کنند و عوارض و مالیات پرداخت نمی‌کنند. امروز در کشورهای اطراف همچون امارات بیش از نیاز داخلی شان تولید یا واردات انجام می شود و سرریز آن به شکل غیرقانونی به کشور ما ارسال می شود. در کشور عراق هم همچنین بیش از نیاز آن کشور واردات انجام می‌شود و مازاد آن به کشور ما قاچاق می‌گردد و مشمول هیچگونه عوارض و مالیاتی هم نیستند.

وی افزود: با این قوانین که وضع شده  مثل این است که  در خیابانی تابلو دورزدن ممنوع نصب کرده باشند و هیچ راه جایگزینی هم پیش بینی نشده باشد، ناگزیر مردم این مسیر را دور خواهند زد. این می‌شود که علی رغم اینکه تولید مجاز و قانونی در داخل به یک دهم نیاز واقعی بازار هم  نمی‌رسد و وارداتی هم انجام نمی‌شود اما کمبودی را در بازار مشاهده نمی‌کنیم و برندهای معروفی همچون الفاخر، مزایا، النحله و ... به وفور در بازار ما عرضه می شود. این ها یا جعلی و تقلبی در داخل و در کارگاه های اصطلاحاً زیر پله‌ای تولید می شوند و در این صورت هیچ نظارتی به آنها نیست و حتماً کیفیت نازل دارند  یا بصورت قاچاق وارد می شوند. ملاحظه می کنید قانون گذار قانونی مصوب نموده که موجب شده بخشی که تولید قانونی دارند در حوزه رقابت با اقلام قاچاق جایگاه خود را از دست بدهند. از چرخه تولید خارج شوند و یا  ایران را ترک کنند و در سرزمینی دیگر به تولید خود ادامه دهند.

وی ادامه داد: ما سال های قبل تا 3 هزار تن تولید قانونی در تنباکوی معسل داشتیم و این رو به افزایش بود و می رفت تا بیشتر هم بشود. بخشی هم واردات رسمی بود اما به دلیل همین مالیات و عوارض غیرکارشناسی، مزیت رقابتی به نفع کالای قاچاق تغییر کرد و تولید رسمی و قانونی کشور سهم بازار خود را به تدریج به  کالای قاچاق واگذار کرد. ما  امروز شاهد یک فاجعه در تولید تنباکوی معسل هستیم که تبعات آن علاوه بر صنعت و بازار، دامن هزاران کشاورز توتون کار را هم خواهد گرفت و معیشت آنها را بخطر خواهد انداخت .متأسفانه وقتی تحت تأثیر بخشی از بدنه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یا کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی با وضع عوارض و مالیات های غیراصولی، افزایش قیمتی نامتعارف در بازار اتفاق می افتد عملاً کل بازار تقدیم قاچاقچیان و جعل کننده ها می شود و به این صورت امکان نظارت از بین می رود، سلامت مصرف کننده به خطر می افتد ، خزانه دولت متضرر می شود ، اشتغال کم می شود و هکذا.

40 میلیارد نخ قاچاق سالانه سیگار به ایران

تاجدار در خصوص موضوع قاچاق گفت: مرکز آمار ایران باید میزان مصرف را اعلام کند . تکلیف قانونی این است که در هر صنعتی مقادیر واقعی تقاضا برآورد و اعلام شود. در مورد دخانیات آمار درستی نداریم روش های مختلفی وجود دارد تا میزان قاچاق را در بازار برآورد کنیم. درصد کشفیات خود یک مبنا  است. براساس درصد کشفیات محاسباتی انجام می شود و طبق نتایج به دست آمده میزان کلی قاچاق تخمین زده می شود. گزارشات بین کشوری هم خود روش دیگری برای برآورد میزان قاچاق است. گزارشی در سایت سازمان ملل وجود دارد که نشان می دهد در سال 2023 مبلغ 457،122،770 دلار محصول دخانی از چندین کشور شامل امارات متحده عربی، عمان، ارمنستان، گرجستان و کویت سیگار به مقصد ایران خارج شده است. گمرک ما هم اعلام کرده که واردات  هیچ سیگاری ثبت نشده است. پس شیوه ورود این میزان کالا به کشور جز از راه قاچاق نمی تواند باشد.  لذا یکی از روش های تخمین و برآورد قاچاق همین مقایسه اطلاعات بین کشورهاست. هر چند ممکن است نقدهایی به این روش وارد باشد ولی وقتی در کنار سایر روش ها قرار می گیرد قابل اتکاست. یک روش دیگر هم روش خبرگی است یعنی با مطالعه بازار توسط خبرگان شما به برآوردی از قاچاق می رسید.

وی افزود : با این مبلغ در دسترس و با یک محاسبه از بهای گران ترین و ارزان ترین انواع سیگار قاچاق که در بازار ایران وجود دارد و معمولاً در دامنه قیمتی هر کارتن 75 الی 150 دلار هستند می توان میانگین 110 دلار برای بهای هر کارتن سیگارت قاچاق در نظر گرفت و مقدار را محاسبه کرد که در این صورت 457 میلیون دلار بالغ بر 40 میلیارد نخ سیگار می‌شود، این را باید  ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز به ما اعلام کند که درست است یا نه؟ ضمن این که باید توجه کنیم بخش عمده ای از قاچاق دخانیات که از شمال عراق به ایران انجام می شود در این آمار نیست. با وجود این و با همین محاسبات و با توجه به تولید سالانه 72 میلیارد نخ انواع سیگارت در داخل، مصرف کشور حدود 112 میلیارد نخ برآورد می شود. یعنی سرانه مصرف هر نفر روزانه 4 نخ است که رقم بالایی است و رشد مصرف محصولات دخانی را شاهد هستیم که نگران کننده است. این ناکارآمدی سیاست گذاری ها را نشان می دهد عوارض و مالیات ها را زیاد می کنیم  ،  کالای ما گران می شود ، به واحدهای تولیدی خودمان فشار وارد می کنیم و از سوی دیگر قادر به کنترل مرزها نیستیم و بازار را در اختیار قاچاقچیان قرار می دهیم. و نتیجه این می شود که بجای سیگار مجاز اما گران داخلی، سیگار ارزان اما قاچاق و تقلبی در دسترس مردم  قرار می‌گیرد، آنهم  40 میلیارد نخ!! یعنی سیگاری که به صورت قاچاق وارد کشور می شود از 50 درصد تولید داخل هم بیشتر است این جاست  که باید قبول کنیم سیاست گذاری های ما نیازمند یک بازنگری جدی است .

وفور سیگارهای الکترونیکی و حرارتی در سبد کالای دخانی قاچاق در ایران

وی با تاکید بر سهل و آسان بودن خرید سیگارهای الکترونیکی و حرارتی گفت : با اندک جستجو در فضای مجازی شما ملاحظه می‌کنید نزدیک به 20 وبسایت و فروشنده مجازی سیگارت‌های الکترونیکی و حرارتی در تهران هست. کافی است شما سفارش دهید، یک ساعته درب منزل تحویل می‌دهند. 30 تا هم فروشگاه است که هم جایگاه فیزیکی دارند و هم دارای سایت هستند. یعنی حدود 50 واحد در زمینه عرضه سیگارهای الکترونیکی و حرارتی فعالیت دارند این در حالی است که حتی یک نخ هم سیگار حرارتی از مبادی رسمی وارد کشور ما نمی شود. تولید داخل هم که نداریم این بدین معناست که هر چه سیگار حرارتی و الکترونیکی است قاچاق وارد کشور می شود و به فروش می رسد.

وی اضافه کرد : ممنوعیت جدی وجود دارد که تولیدکننده قانونی ما یا توزیع کننده قانونی ما نتواند چنین کالایی را تولید یا توزیع کند. مگر نه این است که در هر صنعتی تلاش می شود آسیب و زیان مصرف کننده کمتر شود، در روغن خوراکی اعلام می‌کنند که پالم را حذف کردیم تا مصرف کننده ضرر کمتری ببیند، در نوشابه قند را حذف می‌کنند نوشابه زیرو تولید می شود که مضرات قندی کمتر شود. یا همین طور انواع دستگاههای پخت بدون روغن، در لبنیات هم شاهد تولید انواع ماست کم چرب و شیر کم چرب هستیم. چرا صنعت دخانیات از این موضوع مستثنی است. مراجع بهداشتی اعلام کرده اند که اشتعال خود کاغذ سیگار وقتی با توتون ترکیب می شود قطرانی تولید می کند که دارای چهار هزار نوع ماده سمی است. در سیگار الکترونیکی و حرارتی قطران حذف شده است. این بدین معنی نیست که سیگار الکترونیکی و حرارتی مضر نیست حتماً ضرر دارد ولی در همه دنیا ، اروپا و آمریکا، سیگارهای حرارتی و الکترونیکی را جایگزین سیگارهای سنتی می کنند. اما چرا اجازه نمی دهند این محصول به صورت قانونی وارد  کشور ما شود. بله یک زمان چنان کنترلی دارید که اجازه نمی‌دهید هیچ نوع سیگاری به طور غیرقانونی وارد شود این کار توجیه دارد، ولی وقتی در بازار هست و به روش‌های مختلف در حال عرضه است اما با این استدلال که این ترفند صنایع دخانی است و ما مجاز نمی‌دانیم ،تولیدکننده و توزیع کننده قانونی خود را از ورود به این محصول منع کرده‌ایم، در این صورت مصرف کننده متضرر می‌شود، فرار مالیاتی اتفاق می افتد. اشتغالی که می توانست ایجاد شود و نمی شود و .....

تاجدار گفت : مافیایی که در صنعت دخانیات دنبال آن هستیم همین جاست. این که اجازه واردات رسمی یا تولید قانونی را نمی دهند ولی دروازه های قاچاق بر روی قاچاقچیان باز است. گفته می شود که این سیگارها حاوی روانگردان هستند! بله وقتی شما اجازه نمی دهید که کالا از مبادی قانونی وارد شود و یا تحت نظارت در داخل تولید شود احتمال آن هست که دارای مواد روان گردان هم باشد. ولی وقتی  مجاز و قانونمند شود اگر دارای مواد غیرمجاز باشد می‌توان مقصر را شناسایی کرد و برخورد نمود. این بازار بزرگ را ما در اختیار قاچاقچیان گذاشته ایم.

رئیس هیئت مدیره انجمن با اشاره به بزرگتر و متنوع شدن سبد کالای دخانی قاچاق اذعان داشت :دقت داشته باشیم  به سمت و سویی حرکت می کنیم که سبد کالای دخانی قاچاق بزرگتر متنوع تر و غنی تر شود. مارلبرو وارد کشور نمی‌شود ولی در دکه ها و سر چهارراه ها دائم در حال فروش است و همه جا عرضه می‌شود. انواع محصولات کمپانی kt&g اعم از پین، اسه و ... به صورت قاچاق وارد می‌شود و به وفور یافت می‌شود. انواع و اقسام برندهای دیگر همچون فورمن، ناپولی، آریزونا و اسکار غیررسمی در سطح وسیع از امارات وارد کشور ما می‌شود و در سبد فروش کالای قاچاق قرار می‌گیرد. سیگارهای حرارتی و الکترونیکی در سبد فروش قاچاق هستند. انواع تنباکوی معسل به سبد فروش کالای قاچاق اضافه شده و می رویم که صد در صد تنباکوی معسل در سبد فروش کالای قاچاق قرار گیرد.

وی افزود : ملاحظه می‌کنید چه سبد بزرگ و متنوعی برای قاچاقچی مهیا کرده‌ایم. اما در طرف مقابل یک سری تولیدکننده قانونی هستند که انواع و اقسام مالیات‌ها را دارند پرداخت می‌کنند، با انواع و اقسام نظارت ها مواجه هستند و سامانه‌های گوناگون و در هم تنیده ای را مجبورند نصب کنند و اطلاعات را بروز واردکنند. قبلاً برای گرفتن سهم از شرکت‌های قانونی  خیلی  تقاضا و صف انتظار بود. الان کسی دنبال سبد محصول شرکت های قانونی نیست. الان دیگر سبد کالای قاچاق و جعلی غنی تر و جذاب تر است و سود بیشتری برای توزیع کننده دارد و کم کم توزیع کننده ها به سمتی هدایت می شوند که از فروش کالای قانونی فاصله بگیرند. آن قدر به توزیع کننده‌های قانونی فشار آورده اند و آنقدر سبد آنها محدود شده و تقاضا برای کالای قاچاق بالا رفته، توزیع کننده ترجیح می دهد کالای قاچاق عرضه کند، آمار خیلی گویا و تکان دهنده است 457 میلیون دلار سیگار قاچاق وارد کشور می شود مبارزه ای هم در کار نیست.

تاجدار گفت : جالب است بدانیم طرحی هم که برای مبارزه با قاچاق اجرا می شود سراغ تولیدکننده ها و توزیع کننده‌های قانونی می روند، انبارها را بازدید و کنترل می کنند و به صرف یکی مغایرت آماری که آن هم ناشی از نقص برنامه های نرم افزاری سامانه های خودشان است، تولیدکننده و توزیع کننده قانونی را به تعزیرات معرفی می‌کنند و بعد هم آمار می‌دهند که با قاچاق برخورد کردیم. یعنی عملاً بخشی از تولید داخلی و قانونی را به عنوان قاچاق معرفی می‌کنند و به این ترتیب کالای قاچاق در حاشیه امن قرار می‌گیرد و مبارزه با قاچاق از مسیر واقعی خود منحرف می شود.

تشویش اذهان علیه یک صنعت در صدا و سیما با یک ادعای کذب

رئیس هیئت مدیره انجمن با اشاره به برنامه صدا و سیما  اذعان نمود: اخیراً در صدا و سیما برنامه ای پخش شد و کارشناسی که طرف صحبت بود به مجری اعلام کرد که صنایع دخانی در تولید سیگار از آمونیاک استفاده می کنند و آمونیاک باعث می شود که جذب نیکوتین بهتر اتفاق بیفتد و مدعی شد که این آمونیاک در ادرار انسان است و مجری هم اعلام کرد که صنایع دخانی از ادرار انسان در تولید سیگار استفاده می کنند. گزارش بلافاصله در فضای مجازی با همین مضمون منتشر شد. اولاً صنایع دخانی از آمونیاک به هیچ عنوان استفاده نمی کنند. با فرض محال هم اگر استفاده کنند آمونیاک در کیک، کلوچه، بیسکویت و ... به عنوان حجم دهنده بسیار استفاده می شود. متأسفانه حرف زدن در صدا و سیما هزینه ای ندارد. شما چرا اطلاعات دروغ از صدا و سیما پخش می کنید، این گزارش در فضای مجازی نشر می‌یابد و به یک صنعت که به دقت تحت نظارت و کنترل است آسیب می زند و می بینیم  هیچ هزینه ای هم برای گوینده ندارد. اعتقاد ما بر این است که آقایان حرف مفت می زنند ولی مفت حرف نمی زنند. یعنی وقتی چنین صحبتی می شود حتماً ذینفعی و نیتی پشت ماجراست. ولی در مقابل این همه کالای دخانی قاچاق بی تفاوت هستند. چرا هیچ واکنشی اتفاق نمی افتد؟ چرا برخوردی با این قبیل افراد صورت نمی گیرد؟ در مجلس شورای اسلامی و در جریان تصویب قوانین جدید در مورد مالیات دخانیات نظرات کذب و خلاف واقع بسیار ارائه می‌شود و بر پایه همین نظرات متأسفانه قانون وضع می‌شود، اما هرگز با فردی که گزارش غلطی در صحن علنی مجلس ارائه کرده و بر اساس آن قانون مالیات و عوارض جدید وضع شده یا کارشناسی که گزارش کذبی در صدا و سیما داده و موجب آسیب یک صنعت شده است  برخوردی صورت نمی گیرد. آمونیاک به عنوان یک حلال، بهتر از آب عمل می کند، در حوزه رنگسازی از آمونیاک استفاده می شود آیا باید گفته شود ادرار انسان است؟این نظر بسیار بی پایه و اساس و غیرکارشناسی است اما از آن برای تضعیف صنعت و تولید  بهره برداری می شود. ما مکاتبه رسمی در این خصوص با صدا و سیما انجام داده‌ایم و انتظار داریم عذرخواهی کنند و با کارشناس و مجری مربوطه برخورد شود و اجازه داده نشود مباحث غیرکارشناسی از صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش و این گونه موجب مشکل و گرفتاری برای یک صنعت شود.

اثر معکوس افزایش مالیات و عوارض کالای دخانی

افزایش مصرف در جامعه زنان و کاهش سن مصرف دخانیات

وی در خصوص افزایش مصرف دخانیات در بین زنان تصریع کرد : وزارت بهداشت و جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات و کمیسیون بهداشت مجلس اعلام کرده‌اند که مصرف دخانیات در بین زنان افزایشی است. البته بیشتر در مواقعی که موضوع وضع عوارض و مالیات دخانیات در مجلس مطرح است این مسائل مطرح می شود. متولی موضوع مرکز آمار ایران است که باید بررسی کنند و آمار درست را در اختیار عموم قرار دهند. تحقیقات جدیدی در این مورد وجود ندارد اما نکته قابل تأمل این که وزارت بهداشت افزایش مصرف دخانیات در زنان یا کاهش سن مصرف کالای دخانی را اعلام می کند اماکماکان سالهاست که تاکیدشان بر این است کل مصرف دخانیات در ایران 55 میلیارد نخ است. اگر مصرف بالا رفته و جمعیت زیاد شده علی القاعده این عدد 55 میلیارد نخ هم باید افزایشی باشد، خود صنعت اعلام کرده که 72 میلیارد نخ تولید می شود و تماماً در داخل مصرف می شود اگر بنا بود عدد همان 55 میلیارد نخ باشد این با افزایش مصرف دخانیات در جامعه زنان یا کاهش سن استعمال دخانیات  که خود آقایان اعلام می‌کند تناقض دارد.  بنابراین این رقم صحیح نیست و نیاز به اصلاح دارد .مردم واقعیت ها را می بینند و می دانند ما هم قبول داریم که متأسفانه مصرف در بین خانم ها افزایش یافته و سن مصرف هم پایین آمده است، این هم به نوعی نشان بی نتیجه بودن روش‌های مبارزه با استعمال دخانیات به صرف اتکاء به افزایش انواع مالیات ها و عوارض وسیاست گذاری های غیراصولی است.

تاجدار افزود : وقتی بی ملاحظه به کالای دخانی داخلی مالیات وضع می شود  باید پیش بینی می شد که زمینه برای وفور کالای قاچاق در جامعه بیشتر می شود. کالای قاچاق که از پرداخت هر نوع عوارض و مالیات مصون است و ارزانتر در اختیار اقشار مختلف قرار می گیرد. البته باید بگویم دغدغه بیشتر از اینهاست که سیگار یا تنباکوی مجاز و قانونی با محصول مشابه قاچاق جایگزین شود. جایگزین های خطرناک و نگران کننده ای هم وجود دارد این نیست که ما سیگار را گران کنیم و یا یک تجزیه و تحلیل ایستا تصور کنیم مصرف سیگار کم می شود. ساده اندیشی است اثر یک تصمیم را به صورت ایستا  بررسی کنیم ،واکنش ها چندبعدی است و نیاز است تبعات و آثار هر تصمیمی به صورت پویا و دینامیکی قبلاً پیش بینی شود. آماری که در مورد میزان قاچاق ارائه شد حدود 40 میلیارد نخ از سایت سازمان ملل است و مجدد درخواستم این است که ستاد مرکزی مبارزه با کالا و ارز بررسی، تجزیه و تحلیل و صحت سنجی کند. در هر حال این  میزان قاچاق با استفاده از روش مبادلات بین کشوری برآورد شده و به نظر می رسد روش قابل اتکایی است. و انحراف کمتری دارد.  تردیدی نیست  سبد کالای قاچاق در حال بزرگتر شدن است. انجمن وظیفه دارد اطلاعات را جمع آوری و تجزیه و تحلیل کند و واقعیات را در اختیار تصمیم گیرندگان قراردهد. کمیسیون بهداشت مجلس، دبیرخانه ستاد مرکزی کنترل دخانیات در وزارت بهداشت، جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات، موضوع را صفر و یک می بیند و از طرفی وزارت صمت هم با ملاحظاتی با صنعت برخورد می کند و خیلی جدی دفاع نمی شود و نمایندگان مجلس در جریان واقعیت ها قرار نمی گیرند و نتیجه این می شود که قوانینی تصویب شود که به زیان تولیدکننده است . مثلاً گفته می شود هر 10 درصد افزایش قیمت 7 درصد کاهش مصرف به دنبال دارد که درست است و سازمان بهداشت جهانی این را تایید می‌کند ولی شرایطی دارد. مشروط به این است که شما مرزها را کنترل کنید سیگاری که در امارات تولیدشده قاچاق آن در مکزیک و استرالیا هست .امارات فاصله کمتری با ما دارد. دستگاهی که همچنان بر مصرف 55 میلیارد نخی پافشاری می‌کند به دنبال این است که وانمود کند  سیاست هایی که اعمال می‌کند درست است و نتیجه داده و به همین دلیل هم حاضر به پذیرش واقعیات نیستند.

تاجدار در خصوص مالیات محصولات دخانی گفت: یکی دیگر از گرفتاری های صنعت این است که مالیاتی که پرداخت می‌کند به درستی اطلاع رسانی نمی شود. طبق قانون  50 درصد مالیات ارزش افزوده به حساب خزانه واریز می شود و 50 درصد باقیمانده به حساب وزارت کشور برای اختصاص به شهرداری ها و دهیاری ها و ... ولی سازمان امور مالیاتی صرفاً 50 درصد واریزی به خزانه را اعلام می کند و باقیمانده واریزی به حساب وزارت کشور اعلام نمی شود و این می‌شود که گفته می شود صنعت ، مالیات کمتری پرداخت کرده است. بارها پیگیری شده و درخواست شده است که مالیات وصولی را درست اعلام کنند. نکته دیگر این است که این مالیات در اختیار وزارتخانه های مربوطه قرار نمی گیرد تا آنگونه که در قانون آمده برای مبارزه با استعمال دخانیات ،کنترل مصرف ، ورزش جوانان و... استفاده کنند.

وی افزود : بارها درخواست کرده ایم که درصدی از مالیات وصولی در اختیار سازمان های کاشف قرار گیرد تا صرف مبارزه با قاچاق شود ولی متأسفانه تاکنون اجابت نشده است. سازمان های صنعت، معدن و تجارت در استان های مختلف که می بایست در مبارزه با قاچاق کالای دخانی ایفای نقش کنند اولویت های دیگری همچون کنترل نوسان قیمت کالاهای اساسی دارند و مبارزه با قاچاق کالای دخانی اولویت اصلی آنها نیست و نتیجه این می شود که بازار مملو از کالای دخانی قاچاق است.

وی تاکید کرد : موضوع مهمتر دیگر این که باید توجه داشته باشیم مبارزه با قاچاق کالای دخانی همانند هر کالای دیگر یک مسئله اقتصادی است تا یک مقوله انتظامی. شاید با برخورد انتظامی بتوان 3 الی 5 درصد اثرگذار بود اما در اصل آنچه که موجب کنترل قاچاق می شود سیاست گذاری های اقتصادی است .با این مرز جغرافیایی گسترده امکان کنترل قاچاق تنها به شیوه انتظامی ممکن نیست.

تاجدار گفت: گزارش شده است که در حال حاضر در خود سرزمین اصلی کشور امارات 60 درصد بازار در اختیار کالای دخانی قاچاق قرار گرفته است ، چون قیمت افزایش پیدا کرده و قبول ریسک قاچاق توجیه پیدا کرده است. مشکل عمده ما این است که همسایه امارات هستیم ،کشوری که بیشترین کالای دخانی قاچاق دنیا آنجا تولید می شود و به اقصی نقاط جهان ارسال می گردد. علاوه بر این عراق، افغانستان و کشورهای ناامنی که در اطراف هستند از مبادی قاچاق کالای دخانی به ایران به شمار می آیند. اگر سیاستگداری درست شد و مبارزه انتظامی توأم با آن صورت گرفت می توان به نتیجه امیدوار بود.

وی افزود : هنوز برای ما روشن نیست که وزارت بهداشت چرا با ورود قانونی سیگارهای الکترونیکی و حرارتی مخالف است ولی انواع قاچاق آن در بازار به وفور وجود دارد. آسیبی که این نوع از سیگارها دارند اصلاً قابل مقایسه با سیگارهای موجود و سنتی نیست.

وی با اشاره به احیای مرکز نظارت و برنامه ریزی دخانیات گفت : از تغییرات در ساختار تشکیلاتی در وزارت صمت و احیاء دوباره مرکز نظارت و برنامه ریزی دخانیات در دولت جدید استقبال می کنیم. اقدام مبارکی است در یک مقطعی این واحد از ساختار وزارت صمت حذف شد. تعریف مجدد این واحد سازمانی در ساختار تشکیلاتی وزارت صمت موجب امیدواری بیشتر برای رسیدگی به امور صنعت و مبارزه با قاچاق کالای دخانی است.

شرکت دخانیات ایران و مشکلات آن

رئیس هیئت مدیره انجمن در مورد وضعیت شرکت دخانیات ایران اذعان نمود : متأسفانه شرکت دخانیات ایران در حال حاضر با مشکلاتی مواجه است. قرار بود قبل از واگذاری سهام آن شرکت در قالب قانون اجرای سیاستهای  اصل 44 قانون اساسی، آماده سازی و اصلاح ساختار صورت گیرد. ماشین آلات نوسازی شود و نهایتاً شرکت در فضایی قرار گیرد که بتواند با بخش خصوصی رقابت کند، که این مهم اتفاق نیفتاد. اختیارات حاکمیتی و درآمدهای ناشی از آن از شرکت منفک شد ولی این اصلاح ساختار صورت نگرفت و هر روز شاهد این هستیم که وضعیت شرکت نسبت به قبل در بازار بدتر است.

وی افزود : البته مدیریت فعلی نسبت به قبل عملکرد بهتری داشت و روند کاهشی سهم بازار متوقف شده و امیدواریم تثبیت مدیریتی اتفاق بیافتد و دولت و مجلس به وظیفه خود در قبال این شرکت عمل کند چون الزامات قانونی برای اصلاح ساختار قبل از واگذاری انجام نشده. مثلاً شرکت به مدت 5 سال از معافیت مالیاتی برخوردار شود تا آن تعهد قانونی حاکمیت هم انجام شده باشد.