فقط 3درصد میزان سیگار قاچاق شده به داخل کشور کشف می شود

به گزارش توتون صنعت به نقل از همشهری آنلاین، بهزاد ولی‌زاده مسئول دبیرخانه کنترل مبارزه با دخانیات وزارت بهداشت، در ارتباط با وضعیت مصرف دخانیات در کشور گفت: تا زمانی که آخرین مطالعات انجام شده در سال 1400، یعنی مطالعه عوامل خطر غیرواگیر منتشر نشود، نمی‌توانیم بگوییم نسبت به سال 95 افزایش مصرف دخانیات داشته‌ایم یا خیر و اینکه در چه گروه‌های سنی و چه محصولاتی بوده است که افزایش یا کاهش مصرف داشته‌ایم. طبق آمار سال 95، 25 درصد مردان و چهار درصد زنان بالای 18 سال مصرف کننده دخانیات بوده‌اند، یعنی در مجموع 14 درصد مصرف دخانیات در کشور داشته‌ایم.

او با اشاره به اینکه میان آمارهای وزارت بهداشت و وزارت صنعت، معدن و تجارت در مورد میزان مصرف دخانیات در کشور اختلاف نظر وجود دارد، افزود: وزارت صمت براساس تولید و برآوردی که از مقدار قاچاق دارد، میزان مصرف را اعلام می‌کند، اما وزارت بهداشت براساس مطالعاتی که انجام می‌دهد آمار را مشخص می‌کند و شاید حداقل در حدود دو میلیون نفر و یا بیشتر میان آمار وزارت بهداشت و صمت تفاوت باشد. براساس آخرین مطالعات وزارت بهداشت برآورد می‌شود حدود هشت میلیون نفر مصرف کننده دخانیات در کشور داریم. درباره میزان مصرف محصولاتی که قاچاق است مانند تنباکوهای جویدنی که نوعی ماده دخانی است و به آن تنباکوی بدون دود می‌گویند و سیگارهای الکترونیک هم در مطالعات سال 1400 بررسی شده و امیدوارم نتایجش قابل ارائه باشد.

ولی زاده گفت: منتها منتظر هستیم که مرکز تحقیقاتی مجموعه وزارت بهداشت که این مطالعه را انجام داده است، هر چه سریعتر اطلاعات را منتشر کند که ما بتوانیم با اعداد و ارقام مستند تحلیل مقایسه روند را گزارش کنیم. به لحاظ اینکه یکسری از مصوبات و برخی از مقرراتی که در قانون وضع شده به درستی اجرا نشده است، احتمال افزایش مصرف دخانیات را می‌دهیم.

 سیگار در ایران نسبت به کشورهای همسایه بسیار ارزان‌تر است

او افزود: حال امیدواریم که این پیش بینی درست نباشد، اما به طور کلی هم اگر افزایش مصرف داشته باشیم، نمی‌توانیم به آمار و ارقامی که از حوزه وزارت صمت منتشر می‌شود استناد کنیم، به این دلیل که آن‌ها براساس میزان تولید و برآوردی که براساس میزان قاچاق دارند آمار مصرف را می‌دهند. برای مثال 55 میلیارد نخی که تولید می‌شود، که آخرین آمار سال 99 است که الان قطعا بیشتر شده است را به حکم میزان مصرف محاسبه می‌کنند، حتی اگر مقداری از این میزان تولید شده به صورت غیرقانونی از کشور خارج شده باشد و قاچاق برعکس داشته باشیم. به این دلیل که سیگار در ایران نسبت به کشورهای همسایه مخصوصا ترکیه بسیار ارزان قیمت است و این بسیار برای قاچاقچی می‌صرفد که سیگار را از کشور به صورت غیرقانونی و بدون دادن عوارض خارج کنند.

ولی زاده گفت: بنابراین ما نمی‌توانیم بگوییم تمام آمار وزارت صمت از میزان تولید داخلی دخانیات، در داخل کشور مصرف می‌شود و نمی‌توانیم بدون مستندات دقیق از میزان قاچاق خروجی و برندهای مربوطه، این میزان را صد در صد به مصرف داخلی مرتبط کنیم.

او افزود: از طرفی فقط 3 درصد میزان سیگار قاچاق شده به داخل کشور کشف می‌شود. این سه درصد را با محاسباتی تا 33 برابر بیشتر درنظر می‌گیرند. اینها روش‌های اصولی، علمی و منطقی برای محاسبه میزان قاچاق ورودی به کشور و مصرفش نیست. ضمن اینکه بازهم در مقوله قاچاق به داخل کشور، به اینکه همه این محصولات قاچاق به مصرف داخل کشور برسد اطمینان هم نیست. بنابراین ما نمی‌توانیم براساس میزان تولید و واردات و برآورد قاچاق بگوییم مصرف در داخل کشور به چه اندازه است.

ولی زاده گفت: این یک مدل برآورد است و دقیق‌تر این است که از طریق مطالعات علمی که به صورت سرشماری در مرکز آمار ایران یا طرح‌های کشوری که وزارت بهداشت اجرا می‌کنند، مانند طرح «استپس» که هر چهار یا پنج سال یکبار است، آمار را به صورت مشخص و دقیق بگوییم. ما پیش بینی می‌کنیم تا یکی دو ماه آینده این آمار آماده شود و پیگیری می‌کنیم که این آمار را بعد از تحلیل‌های اولیه‌ای که بر روی آن انجام می‌دهند، به دست ما برسانند و انشاالله بتوانیم به اطلاع عموم مردم برسانیم.

 کالای قاچاق را باید آتش زد

او در ادامه گفت: مقام معظم رهبری با تاکید فراوان اعلام کرده‌اند که با شدت و جدیت باید با مقوله قاچاق برخورد کرد. ایشان فرمودند حتی باید محموله قاچاق را در لحظه کشف شدن آن جلوی همگان آتش زد تا همه بدانند که افرادی که به تولید ملی آسیب می‌رسانند، تکلیفشان چیست.

ولی زاده افزود: یعنی آن قاچاقچی اگر بداند قاچاقش را که گرفتند، غیر از مجازاتی که برای خودش وضع می‌شود، کالایش را آتش می‌زنند، از بین می‌برند و وسایل نقلیه مربوطه‌اش را هم ضبط می‌کنند، دیگر انگیزه‌ای برای قاچاقچی باقی نمی‌ماند. بنابراین مبارزه با بحث قاچاق باتوجه به فرمایشات مقام معظم رهبری یک اراده ملی می‌خواهد. باید دستگاه‌های مربوطه این مساله را بسیار جدی بگیرند و انشالله اجازه دهند که ما هم بتوانیم سیاست‌های سلامت محورمان را به نحو بهتری اجرا کنیم که به کاهش مصرفی که مدنظر داریم برسیم.

او در انتها گفت: ایران نهمین کنفرانس بین المللی کنترل دخانیات را در ژنو با حضور 180 کشور از 17 آبان ماه به مدت 5 روز برگزار می‌کند. این به خاطر عملکردی بوده است که در طی سال‌ها ایران در اجرای کنوانسیون داشته است و امیدوار هستیم که این فرصت بین المللی در تقویت اجرای راهکارهای کاهش عرضه و تقاضای دخانیات استفاده شود.