صنعت دخانیات ایران علی‌رغم قدمتی یکصد ساله، بیش از یک دهه نیست که از فضای انحصار دولتی خارج شده و در معرض رقابت و نیروهای بازار قرار گرفته است. هر چند قبل از تصویب قانون انحصار دخانیات در سال 1307 و بعدا در سال 1310، عمدتا بخش کشاورزی و تجارت مرتبط با دو محصول توتون و تنباکو توسط خود مردم اداره می‌شد و صنایع وابسته به آن به صورت امروزی هنوز شکل نگرفته بود. با وجود این مداخله نسنجیده حکومت در این صنعت و واگذاری انحصار خرید، فروش، واردات و صادرات محصولات دخانی به یک کمپانی انگلیسی توسط ناصر الدین شاه قاجار آنهم به منظور تأمین هزینه‌های سفر پادشاه به فرنگ و با وساطت و اخذ رشوه توسط درباریان، چنان زندگی و معیشت کشاورزان و بازرگانان و اقتصاد کشور را متأثر ساخت که منجر به نهضت تنباکو در ایران شد که فراتر از یک جریان صنفی آثار عمیق سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در تاریخ کشور به جای گذاشت. با وجود این و از عصر پهلوی آنچه مجددا باعث شد که این صنعت 90 سال در فضای انحصاری و دولتی تحت فرمان حاکمیت قرار گیرد و به حاشیه رانده شود افزایش سهم نفت در درآمدهای دولت و به نوعی در اقتصاد کشور و معیشت مردم بود. امروز دوباره صنعت دخانیات کشور با گستره وسیع‌تری و با الحاق صنایع وابسته بیشتر و بیشتر به آن، نقش واقعی خود را در اقتصاد،زندگی و معیشت بسیاری از آحاد جامعه و حتی تأمین درآمدهای مالیاتی دولت بازیافته است و ضروری می‌نماید هر گونه سیاستگذاری و تصمیم‌گیری در این خصوص با تأمل بیشتر، سنجیده و هوشمندانه توأم با مطالعات کارشناسی و با مداقه در پیوندهای عمیق اقتصادی، اجتماعی صنعت با دیگر بخش‌های اقتصادی جامعه و عقبه تاریخی آن انجام شود. ماهنامه توتون صنعت در رسالت خود تبیین و ترسیم ابعاد و گستره جغرافیایی، بخشی و تاریخی این صنعت را دنبال می‌کند تا هر چه بیشتر و بهتر متغیرهای اثرگذار برای سیاستگذاری و تصمیم‌سازی را شناسایی و شفاف سازد.
24 اردیبهشت ماه سالروز نهضت تنباکو فرصتی بود برای مروری بر سابقه و عمق تاریخی صنعت دخانیات ایران، به همین مناسبت به ضمیمه شماره حاضر ویژه‌نامه نهضت تنباکو را هم منتشر کردیم که طی آن مروری داریم بر تاریخ تحریم تنباکو و اتحاد عموم آحاد ملت در این نهضت اعم از کشاورزان، بازرگانان، روشنفکران و حتی مصرف‌کنندگان محصول دخانی با محوریت روحانیت و واقعه مذکور از دید کارشناسان و صاحبنظران و با نگاه امروزی مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد.