حمید رستمی ـ سردبیر
سال 1400 با تمام فراز و فرودهایش به پایان رسید. توتون صنعت در سالی که گذشت، تلاش کرد تا تحولات صنعت دخانیات را در طول آخرین سال قرن منعکس کند و مستند نماید.
در نخستین شماره سال 1400 که مربوط به فروردین و اردیبهشت ماه بود، به اخذ مالیات خرده فروشی کالاهای دخانی از تولیدکننده پرداختیم. همچنین موضوع قاچاق و تفکیک امور حاکمیتی صنعت دخانیات از شرکت دخانیات را مورد واکاوی قرار دادیم.
محور فعالیت نشریه در خرداد ماه سال 1400 بر پایه بررسی مسایل کشاورزی و برخی اظهارات مرتبط با اعمال محدودیت‌های جهاد کشاورزی برای کشت توتون بود. در آن شماره سخنان نائب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس درباره قابلیت‌های کشت توتون در ایران که امکان جایگزینی با درآمدهای نفتی را هم برای این محصول متصور بود انعکاس دادیم، با ابراهیم هزار جریبی مدیر کل دفتر پنبه وزارت جهاد کشاورزی درباره شایعات مطرح شده در ارتباط با ممنوعیت کشت توتون گفتگو کردیم که این مقام مسئول، اعمال هرگونه ممنوعیتی را رد کرد.
مسئله مالیات دخانیات از مسایل بسیار مهمی بود که توتون صنعت بارها به آن پرداخت. زمانی که قانون مالیات بر ارزش افزوده و اخذ عوارض در خرداد ماه به تایید و تصویب مجلس رسید و بر اساس این قانون قرار بود مالیات دخانیات در یک بازه پنج ساله افزایش یابد، توتون صنعت تیتر یک شماره نهم خود را به این قانون اختصاص داد. همچنین در آن شماره تبعات و چگونگی واگذاری سهام شرکت دخانیات ایران به صندوق حمایت از بازنشستگی کارکنان فولاد مورد بررسی قرار گرفت.
در مرداد ماه هم موضوع قارچی که بلای جان مزارع توتون و صنعت دخانیات شده بود، مورد بررسی قرار گرفت. همچنین در گفتگو با مدیر کل دفتر پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اقدامات انجام شده برای مقابله با قاچاق سیگار که آسیب جدی به سلامت جامعه و صنعت دخانیات وارد می‌کند، بررسی شد. بخشی از صفحات هم به دلیل آنکه دولت جدید در آستانه تشکیل بود به بررسی سوابق و پیشنهادات آن دسته از اعضای کابینه در حال تشکیل دولت که تصمیماتشان صنعت دخانیات را هم تحت تاثیر قرار می‌داد، اختصاص یافت.
ماهنامه از آنجا که مشکل آفت مزارع توتون همچنان تداوم داشت، در گزارشی ویژه در شهریور ماه به بررسی دلیل بروز خسارت در مزارع توتون پرداخت. همچنین در گفتگو با نماینده مردم مریوان در مجلس، مزایای کشت توتون در استان‌های محروم و قطب‌های تولید این محصول را بررسی کرد. در آن شماره علیرضا سروری مدیر کشاورزی شرکت دخانیات هم اعلام کرد که شرایط اقلیمی با عدم رعایت اصول کشت، دست به دست هم داده‌اند و زمینه بروز خسارت در مزارع توتون را فراهم کرده‌اند. طی همین شماره مسئله تحقیق و تفحص از شرکت دخانیات هم که در شماره‌های قبل بررسی شده بود، به شکل ویژه مورد واکاوی قرار گرفت.
در شماره مهر ماه، علاوه بر بررسی گزارش تفریغ بودجه و بحث یارانه پنهان، گفتگوهایی در ارتباط با مسایل مبتلابه صنعت انجام شد. محورهای بخشنامه بودجه 1401 هم بررسی شد.
ماهنامه در گزارشی میدانی در آبان ماه مشکلات توتون کاران استان اصفهان را بررسی کرد. تغییرات در صندوق بازنشستگان کارکنان فولاد، مباحث مطرح شده در نهمین کنفرانس جهانی اعضای کنوانسیون کنترل دخانیات، چالش‌های تامین ارز 4200 تومانی و اقدامات وزارت صمت برای حل مشکل توتونکاران دیگر مباحثی بود که در این شماره بررسی شد. نخستین نشریه تخصصی صنعت دخانیات در شماره آذر ماه خود نیز در گزارشی میدانی به مسایل توتونکاران استان بوشهر پرداخت و از صدور چمدانی تنباکوی آن استان به آن سوی آب‌ها خبرداد. همچنین در این شماره مراتب نگرانی فعالان صنعت دخانیات از حذف مرکز نظارت در ساختار جدید وزارت صمت، منعکس شد. ماجرای اخذ مالیات بر ارزش افزوه دخانیات در شماره دیماه مورد واکاوی قرار گرفت و اثرات افزایش مالیات بر قاچاق بررسی شد. شماره دی ماه آغاز تلاش‌های گسترده توتون صنعت برای اطلاع رسانی درباره بند الحاقی کمیسیون تلفیق به لایحه بودجه سال آینده بود که در صورت تصویب شوکی بزرگ به صنعت وارد می‌کرد. در این شماره نظرات اعضای صنف درباره این تغییرات در قالب پرونده‌ای ویژه بررسی شد. در همان شماره ماهنامه در گزارشی میدانی مسئله توزیع محصولات قاچاق در بازار مولوی را هم بررسی کردیم.
توتون صنعت در شماره بهمن ماه خود در حالی که مجلس درگیر رسیدگی به لایحه بودجه 1401 بود و کمیسیون تلفیق تعرفه‌ای سنگین برای دخانیات وضع کرده بود، تلاش کرد تا با اطلاع رسانی درست، دقیق و به موقع تبعات این تصمیم کمیسیون تلفیق بر صنعت دخانیات و درآمدزایی دولت را اطلاع‌رسانی کند. در این شماره پرونده‌ای هم درباره مشکلات بخش توزیع دخانیات منتشر شد. و اما در همین شماره اسفند ماه نشریه خبر خوش«نه» مجلس شورای اسلامی به بند الحاقی کمیسیون تلفیق و رونمایی مدیر عامل شرکت دخانیات از بسته حمایتی شرکت دخانیات ویژه کشاورزان و همچنین گزارش بسیار خواندنی از موزه دخانیات که هر خواننده‌ای را به بازدید از آن ترغیب می‌کند و قدمت این صنعت در ایران و زحماتی که گذشتگان برای ایجاد و حفظ آن متحمل شده‌اند، مورد بررسی قرار گرفته است.
در طول یکسال گذشته تمام تلاش تحریریه توتون صنعت در جهت انعکاس موضوعات مرتبط با صنعت دخانیات بوده است و سعی شد ابعاد، گستره جغرافیایی، پیوندهای آن با بخش کشاورزی و ارتباط آن با دیگر صنایع برای همگان روشن شود تا شاید از تصمیم‌گیری‌ها و سیاستگذاری‌های یک جانبه اجتناب گردد. امیدواریم با همکاری همه مسئولین و دست اندرکاران این حوزه از جمله نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، ستاد صنایع دخانی، شرکت دخانیات ایران، انجمن تولیدکنندگان، صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات دخانی، انجمن تنباکوی معسل، انجمن توزیع کنندگان، کشاورزان توتون و تنباکو کار سراسر کشور و صنعت کاران، فعالان و پیشکسوتان، در راستای شناساندن این صنعت و نقش آن در اقتصاد کشور اثرگذارباشیم.