مراسم افتتاح اولین کارخانه تهیه سیگارت و توتون دولتی در ایران

گزیده‌ای از گزارش آقای بدر وزیر مالیه وقت در روز افتتاحیه شرکت دخانیات ایران

ساختمان کارخانه و اداره دخانیات از خرداد ۱۳۱۵ شروع گردیده است. سطح کلیه اراضی ۹۵،۳۸۹ متر مربع است که 48،250 متر مربع آن زیربنا می‌باشد و اره کف و سقف بنا از بتون مسلح است و کلیه درب و پنجره‌ها از آهن ساخته شده است و محل اداره و کارخانه دارای دستگاه‌های تعدیل هوا می‌باشد.

مجموع هزینه ساختمان به ۲6،٠54،۰۰۰ ریال بالغ گردیده که هر متر مربع آن ۵۱۰ ریال تمام شده است و برای ساختمان معبرهای داخلی و لوله کشی کارخانه و پیاده روی خیابان عمومی 4،٩46،٠٠٠ ریال مصرف شده‌است.

ماشین آلات کارخانه از آخرین و بهترین ساخت کشورهای مختلف و بهای آن با هزینه حمل و غیره ۲۲،۵65،١٩6 ریال شده است. کارخانه دخانیات ظرف هشت ساعت کار روزانه مقدار دوازده میلیون و نیم سیگارت و بیست و دو هزار کیلو توتون چیق و هشت هزار کیلو تنباکو تهیه می‌کند.

   روزنامه اطلاعات - ششم مهر 1316

راهنمای کارخانجات سیگارت و توتون و تنباکو

ساختمان کارخانجات سیگارت انحصار دخانیات ایران در ۲۳ اسفند ماه ١٣١4 بموجب مناقصه به شرکت ایرانی اشکودا و شرکت ساختمانی لانا واگذار گردید.

بدین ترتیب که قیمت واحد (متر) هر یک از اجزاء ساختمان که بر طبق نقشه پیوست به قرارداد هنگام مناقصه تعیین گردیده و پس از انجام و بازدید مامورین نظارت قیمت کل هر قسمت کار از روی قیمت واحد معینه تعیین و پرداخته می‌شود. کلیه مساحت کارخانجات و دفتر بالغ بر نود و پنج هزار و سیصد و هشتاد و نه متر مربع است که بدین طریق تقسیم می‌شود.

1. محل اداره انحصار دخانیات ایران ۵۷۹۶ متر مربع

2. محل کارخانجات سیگارت ۸۰۱۵

3. محل انبار سیگارت حاضر شده ٣4٢٠

4. محل انبار توتون سیگارت 565٠

5. محل چاپخانه ۲۰۰۰

6. محل کارخانجات توتون چیق ۶۸۳۰

7. محل انبار توتون چیق حاضر شده ۲۸۰۵

8. محل انبار برگ توتون چیق ۶۸۳۰

9. محل دار التجزیه ۳۹۲

10. محل کارخانه تعمیرات ۱۲۰۰

11. محل انبار کاغذ سیگار 46٠

12. محل آهار گاه ۲۲۷۰

13. محل نیروی برق 46٧

14. محل دو سرداب و غیره ٧54

15. حوض برای نگاهداری آب ۲۹۷

16. برج آب ۵۰

17. دو کاراژ 16۲۰

18. محل کندن لباس و شستشو ۱۲۷۰

19. محل ترازو ۵۰

20. مساحت قسمت‌های خارج از ساختمان ۴۷۱۹۳

جمع كل مساحت ۹۵۳۸۹ متر مربع

دستگاه‌ها و ماشین آلاتی که در کارخانجات نامبرده نصب شده و فعلاً مشغول کار می‌باشد. از قراریست که در پایین نامبرده می‌شود.

اول: کارخانجات سیگارت دارای ماشین‌های زیرین می‌باشد:

1. سه دستگاه ماشین برای سقوط کردن توتون

2. 8  دستگاه ماشین برش توتون نصب شده و مشغول کار هستند و در هر یک از آن ماشین‌ها هر ساعت ۲ هزار کیلو توتون بریده می‌شود.

3. دو دستگاه لوازم تصفیه توتون

4. 23 دستگاه ماشین برای پر کردن سیگارت توتون که هر یک از آن در هر دقیقه ۱۶۰۰ سیگارت تهیه می‌کند.

5.پنج دستگاه ماشین گیلز ریزی که هر ماشین دویست و پنجاه گلیز مشتو کدار در هر دقیقه تهیه می‌کند.

6.پنج دستگاه ماشین برای پر کردن سیگارت‌های که دارای مشتوک می‌باشد.

7.دو ماشین برای برش توتون سیگار برای سیگارت‌های دست پیچ

8. 21ماشین برای جعبه کردن سیگارت که هر یک در دقیقه یکصد و پنجاه جعبه سیگارت حاضر می‌کند.

۹. یک ماشین برای پیچیدن جعبه‌های سیگارت در کاغذهای سلوفان که هر دقیقه هشتاد جعبه سیگارت را لفاف می‌کند.

دوم:کارخانه توتون چیق که دارای ماشین‌های زیرین می‌باشد:

1.سه دستگاه ماشین برای خشک کردن توتون 

2. دو دستگاه ماشین برای تهیه توتون چیق

3.سیزده دستگاه ماشین برای بسته بندی توتون چیق که هر یک از آن در دقیقه شصت بسته توتون چیق تهیه می‌کنند.

سوم: در چاپخانه دخانیات یازده دستگاه ماشین برای تهیه جعبه‌های سیگارت و توتون مشغول کار هستند و نیز هشت ماشین چاپ مشغول کارند که هر ماشین در ساعت ۱۲ هزار پانصد ورقه چاپ می‌کنند.

دو دستگاه ماشین برش نیز برای تهیه کاغذ بسته‌های توتون و سیگارت در چایخانه نصب شده و آماده می‌باشد.

چهارم:کارخانه تعمیرات دارای دستگاه‌های کامل است که تمام لوازم ماشین‌ها را در موقع اصلاح و تعمیر می‌کند.

پنجم: در کارخانه تجاری تمام احتیاجات تجاری کارخانجات دخانیات را تهیه می‌نماید.

ششم: آشپزخانه الکتریکی کامل که طبق اصول صحی برای تهیه نهار اعضای و کارگران تهیه شده و روزانه برای سیصد نفر اعضا و مهندسین کارخانه و هزار نفر کارگر تهیه غذا می‌نماید.

هفتم: در محل بهداری کارخانجات تمام لوازم برای معالجه کارگران مریض فراهم است.

هشتم:در دار التجزیه کارخانجات امتحانات لازمه برای تهیه توتون‌های مرغوب و تشخیص میزان نیکوتین و سایر مواد ترکیبیه انواع مختلف توتون بعمل می‌آید.

تمام کارخانجات فوق دارای سه تلمیه و سه دیگ بخار و یک محل تبدیل الکتریک (ترانسه ور مانور) می‌باشند.

منبع: خبرنامه شماره دو شرکت دخانیات ایران 37 پیاپی  تابستان 1403