این حادثه بیش از پیش نشان داد که شرایط موجود پایدار و قابل دوام نیست. در اصل این تنها هلی کوپتر رئیسی نبود که به کوه برخورد کرد و سقوط نمود. این مجموعه‌ای از سیاستها، رویکردها، روش‌ها و باورهایی است که هر روز به رشته کوهی از موانع برخورد می‌کند و در حال ریزش و سقوط است. این حادثه باید زنگ بیدار باشی برای همه باشد و از دولت به تنهایی کاری ساخته نیست. هر دولتی با کوهی از موانع روبروست که عبور از آن آسان نیست چه  دولت رئیسی باشد یا  دولت دولتمردی دیگر، فرقی نمی‌کند. قوه مجریه دچار یک  آشفتگی تشکیلاتی و ساختاری مزمن است. نظام تصمیم گری دچار کندی، فرسایش و روز مره گی است. لوایح دولت تا تصویب نهایی مسیری طولانی و زمانبر از مجلس و کمیسیونهای آن تا شورای نگهبان، تا مجمع تشخیص مصلحت و کارگروهای  آن باید طی کند. شایسته سالاری در حاشیه است. نظام دستمزدی حاکم بر قوه مجریه متخصصان را روز به روز فراری می‌دهد یا بی‌انگیزه می‌سازد. یارانه‌های بی‌هدف که پرداخت مستقیم آن امسال به بیش از 700 همت می‌رسد و چه همین اندازه و بیشتر هم یارانه‌های غیرمستقیم باشد  که همچون بمبی در زیر اقتصاد کشور است و هر لحظه باید نگران انفجار آن بود،کسی جرأت ندارد در قیمت ارزانتر از آب بنزین تجدید نظر کند و با شرایط اقتصادی فعلی مردم به مصلحت هم شاید نباشد، آثار سوء مدیریت‌ها و تحریم‌های داخلی مخرب تر از تحریم‌های بین المللی است. اجماع کامل در حاکمیت نیست و گاهی نقش دولت به یک ویترین می‌ماند و تصمیماتی در سایه گرفته میشود که الزاما با خواست و اراده دولت همسو نیست.بودجه‌ای که هر روز بیشتر بر پایه مالیات‌ها استوار می‌شود در شرایطی که اقتصاد داخلی ظرفیت تأمین آن را ندارد، کالای صادراتی که با ریال حدود  60 هزار تومان  معادل یک دلار تولید می‌شود ولی باید ارز حاصل از آن با نرخ 43 هزار تومان برگشت شود دیگر مزیت صادراتی ندارد. 

بخش عمده‌ای از بودجه دولت صرف تأمین کسری صندوق‌های بازنشستگی می‌شود، سرمایه گذاری‌های انجام شده حتی جواب استهلاک را نمی‌دهد، و فرار سرمایه‌ها در حداکثر ممکن قرار دارد و هرگز اجازه تنظیم نرخ ارز را نخواهد داد.

سهم بودجه  تملک دارایی‌های سرمایه‌ای در بودجه کل کشور روز به روز کمتر می‌شود، و درکنار اینها و مهمتر از همه اینها سرمایه‌های اجتماعی است که آسیب دیده و نرخ همکاری و مشارکت در کمترین میزان خود است، همه و همه نشان می‌دهد که امروز کشور برای عبور از رشته کوه موانع نیازمند رهیافتی نوین در همه عرصه هاست.

یارانه‌هایی که سهم آن در اقتصاد کشور از کل در آمد مالیاتی دولت بیشتر است ! متولی هوشمندی ندارد سازمان هدفمندی یارانه‌ها صرفا یک توزیع کننده یارانه است و هیچ هدف روشنی را دنبال نمی‌کند. هدف اصلی از تشکیل وزارت رفاه مدیریت هوشمند یارانه‌ها بود که با وزارت کار ادغام کردند ولازم است در دولت آتی این تفکیک صورت پذیرد.

سفرهای استانی شاید خوب باشد اما قرار نیست منابع لازم برای مصوبات آن از بودجه اندک دستگاه‌های اجرایی و یا تکلیف  بر شرکت‌های دولتی و خارج از چارچوب اساسنامه‌ای آنها تامین شود.

نحوه عملکرد سازمان خصوصی‌سازی در واگذاری شرکت‌های دولتی بالاخص در قالب رد دین به همان دولتی‌ها و شبه دولتی‌ها  یک شکست محرز بود.

در هر حال دولت آتی با موانع و مشکلات اساسی مواجه است و همچنین  مواجه با برنامه‌ای که در دولت قبل تدوین شده و برخلاف روال ادوار قبل عنوان آن هم بجای برنامه توسعه، برنامه هفتم پیشرفت است.در این برنامه رشد سالانه اقتصادی کشور هشت درصد پیش بینی شده است که تحقق آن به صدها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد که تامین آن به هیچ وجه در توان اقتصاد داخل نیست. تنظیم روابط بین الملل و باز تعریف آن یک ضرورت اجتناب ناپذیر و شرط لازم برای گام‌های بعدی است.

فرداد امیر اسکندری 

مدیر مسئول